محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی به چه صورت است؟

زنان شاغل باردار که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی می‌باشند، میتوانند از مرخصی زایمان استفاده کنند. این مرخصی از انواع مرخصی‌های با حقوق تامین اجتماعی است که مبلغ آن به صورت ماهیانه به حساب زنان پرداخت می‌شود. مدت زمان مرخصی زایمان هم برابر با 9 ماه یا 12 ماه است که بستگی به شرایط زایمان دارد. حال باید دید سازمان تامین اجتماعی چه مبلغی را به عنوان حقوق مرخصی زایمان در نظر گرفته است و نحوه محاسبه آن به چه شکلی می‌باشد. در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.

مرخصی زایمان چیست؟

مرخصی زایمان یکی از انواع مرخصی‌هایی است که سازمان تامین اجتماعی برای زنان مشمول قانون کار در نظر گرفته است. در واقع خانم‌های کارمند برای زایمان خود میتوانند از این نوع مرخصی استفاده کنند و ماه‌هایی را پیش از زایمان و ماه‌های دیگر را برای پس از زایمان و استراحت و رسیدگی به نوزاد خود در نظر بگیرند. مرخصی زایمان برای مادران باردار و شیرده 9 ماه در نظر گرفته شده است که این مدت زمان پیش از تصویب قانون جدید، 6 ماه بوده است. البته مادرانی که فرزند دو قلو به بالا باردار باشند، میتوانند از 12 ماه مرخصی زایمان بهره ببرند. مدت زمان مرخصی زایمان هر چقدر هم که باشد، مادران میتوانند پس از اتمام آن به کار خود بازگردند و همچون سابق به کار مشغول شوند. در واقع کارفرما نباید نیروی جایگزین دائمی برای این دسته از افراد در نظر بگیرد و باید به امنیت شغلی آنها توجه گردد. گفته می‌شود مدت مرخصی برای پیش از زایمان 6 ماه و برای بعد از آن 3 ماه است.

باید اشاره شود که مرخصی زایمان برای آقایان هم به صورت تشویقی در نظر گرفته شده است. بر این اساس آقایانی که در قوای سه گانه، بخش‌های دولتی، عمومی و غیر دولتی مشغول به کار هستند، میتوانند هنگام زایمان همسر خود از سه روز مرخصی تشویقی استفاده نمایند.

حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی

همانطور که اشاره کردیم، مرخصی زایمان از انواع مرخصی‌های با حقوق است. این یعنی به مادرانی که برای زایمان خود به مرخصی رفته‌اند، مبلغی تحت عنوان حقوق مرخصی زایمان به طور ماهیانه پرداخت می‌شود. نحوه محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی با حقوق دیگر زمان‌ها فرق دارد. این یعنی مادران از سوی سازمان تامین اجتماعی حقوق این دوران دریافت می‌کنند؛ اما میزان آن به قدری است که برابر با حقوق اصلی و پایه بیمه شده نمی‌باشد. باید اشاره شود که هر مادر بارداری، مشمول دریافت حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی نمی‌گردد. در واقع برای برخورداری از این مزایا، یک سری شرایط وجود دارد که در صورت احقاق آنها میتوان برای استفاده از مرخصی زایمان و دریافت حقوق آن اقدام کرد. از جمله شرایط لازم برای استفاده از مرخصی زایمان 9 ماهه تامین اجتماعی و دریافت غرامت زایمان یا هدیه زایمان باید به موارد زیر اشاره کرد:

• مادران قبل از یک سال پیش از زمان بارداری، باید 60 روز سابقه پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی را داشته باشند.
• در زمان اعلام بیماری، باید مشغول به کار باشند و یا در مرخصی استحقاقی باشند.
• مادران نباید در طول دوران استراحت و مرخصی خود به کار مشغول باشند و مزد و حقوقی را دریافت کرده باشند.
• برای دوران استراحت مادران باید مزدی مطرح شده باشد.

بنابراین اگر شما هم از چنین شرایطی برخوردار هستید، مشمول دریافت مرخصی زایمان و حقوق مربوط به آن تحت هدیه زایمان یا غرامت زایمان تامین اجتماعی می‌شوید.

محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی 1402

حال باید دید که نحوه محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی به چه شکل است؟ در رابطه با مقدار هدیه زایمان تامین اجتماعی باید اشاره شود که این مبلغ به میزان دو سوم آخرین مزد و حقوق پایه بیمه شده با در نظر گرفتن روزهای استراحت بدون کسر سه روز اول استراحت پرداخت می‌گردد. از این رو باید گفت که کمک هزینه بارداری برابر با دو سوم از آخرین حقوق دریافت شده مادران است.

در رابطه با محاسبه آخرین مزد و حقوق بیمه شده تامین اجتماعی باید اشاره شود که کل مبلغ‌های کسر حق بیمه که فرد در آخرین نود روز قبل از استراحت خود دریافت کرده است، با هم جمع شده و این مبلغ بر تعداد روزهای کارکرد بیمه شده در این مدت زمان یعنی 90 روز تقسیم می‌گردد. برای همین مبلغ حقوق مرخصی زایمان سال 1402 در دوره 9 یا 12 ماهه، به میزان دو سوم از این مبلغ یعنی مبلغ آخرین حقوق دریافتی است. پس آخرین حقوق دریافت شده مادر محاسبه شده و دو سوم از مبلغ محاسبه شده به عنوان حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی به او پرداخت می‌گردد.

حال زمانی که مدت زمان مرخصی زایمان یعنی 9 ماه یا 12 ماه (برای مادران باردار بیش از 2 قلو) به اتمام برسد، میتوانند به محل کار خود بازگردند و حقوق را همچون حقوق اصلی اولیه دریافت نمایند. مدت زمان مرخصی زایمان تامین اجتماعی جزو سوابق کاری او محسوب می‌شود و مشکلی از این حیث وجود ندارد.

قوانین موجود در رابطه با مرخصی زایمان تامین اجتماعی

در رابطه با قوانین مصوب در رابطه با مرخصی زایمان تامین اجتماعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• ماده 67 تامین اجتماعی: ” بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتی که ظرف یک سال قبل از زایمان سابقه پرداخت حق بیمه شصت روز را داشته باشد ‌میتواند به شرط عدم اشتغال به کار از کمک بارداری استفاده نماید. کمک بارداری دوسوم آخرین مزد یا حقوق بیمه شده طبق ماده 63 میباشد که‌ حداکثر برای مدت دوازده ‌هفته جمعاً قبل و بعد از زایمان بدون کسر سه روز اول پرداخت خواهد شد.”
• ماده 68 تامین اجتماعی: ” بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتی که در طول مدت یک سال قبل از وضع حمل حق بیمه شصت روز را پرداخته باشد از ‌کمک ها و معاینه‌ های طبی و معالجات قبل از زایمان و حین زایمان و بعد از وضع حمل استفاده خواهد کرد.‌ سازمان تأمین خدمات درمانی بنا به درخواست بیمه شده میتواند به جای کمکهای مذکور مبلغی وجه نقد به بیمه شده پرداخت نماید، مبلغ مزبور در ‌آئین نامه ای که از طرف هیئت مدیره تأمین خدمات درمانی تهیه و به تصویب شورایعالی سازمان میرسد تعیین خواهد شد.”
• ماده 69 قانون تامین اجتماعی: ” در صورتی که بیمه شده زن و یا همسر بیمه شده مرد به بیماریهائی مبتلا شود که شیردادن برای طفل او زیان ‌آور باشد یا پس از زایمان فوت ‌شود شیر مورد نیاز تا 18 تحویل خواهد شد.”
• ماده 76 قانون کار: ” مرخصی بارداری و زایمان کارگران زن جمعاً 90 روز است. حتی‌الامکان 45 روز از این مرخصی باید پس از زایمان مورد استفاده قرار‌گیرد. برای زایمان توامان 14 روز به مدت مرخصی اضافه می‌شود. ‌تبصره 1 – پس از پایان مرخصی زایمان، کارگر زن به کار سابق خود باز می‌گردد و این مدت با تایید سازمان تامین اجتماعی جزء سوابق خدمت وی‌محسوب می‌شود. ‌تبصره 2 – حقوق ایام مرخصی زایمان طبق مقررات قانون تامین اجتماعی پرداخت خواهد شد.”

مدارک لازم برای دریافت مرخصی زایمان

افرادی که متقاضی دریافت غرامت ایام بارداری تامین اجتماعی هستند و شرایط لازم برای دریافت آن را هم دارند، باید مدارک لازم در این زمینه را آماده کرده و ارائه نمایند. برای تقاضا به صورت الکترونیکی و غیر حضوری مدارک باید اسکن شده و در سامانه بارگذاری شوند. در رابطه با نوع مدارک لازم هم باید به موارد زیر اشاره کرد:

• صفحات اول و دوم شناسنامه مادر
• اصل دفترچه تامین اجتماعی
• یک قطعه عکس
• گواهی پزشکی مهردار
• معرفی نامه از کارفرما

جمع بندی

مرخصی زایمان از جمله تسهیلات و مرخصی‌هایی است که سازمان تامین اجتماعی برای مادران باردار واجد شرایط در نظر گرفته است. مادرانی که شرایط ذکر شده در متن را دارند، میتوانند از مرخصی زایمان و حقوق در نظر گرفته شده برای آن استفاده نمایند. محاسبه حقوق مرخصی زایمان تامین اجتماعی، از طریق محاسبه دو سوم از مبلغ آخرین حقوق دریافت شده بیمه شده صورت می‌گیرد.