شاهد قرارداد اجاره چیست؟

برای تنظیم قرارداد اجاره، نیاز به شاهدانی است تا به امضای پایین این قرارداد بپردازند. شاهد قرارداد اجاره، شخصی است که در زمان تنظیم و عقد قرارداد اجاره در محل حضور دارد و از موضوع آن به خوبی آگاه است. این شخص سودی از معامله نبرده و در آن شریک نمی‌باشد و تنها به عنوان یک شاهد و آگاه از مفاد قرارداد اجاره، در آنجا حضور می‌یابد. شاهد یا شاهدین قرارداد اجاره میتوانند در زمان بروز اختلاف بین موجر و مستاجر، به کمک طرفین آمده و حتی با حضور در دادگاه به شهادت و گواهی بپردازند. در ادامه با شاهد قرارداد اجاره بیشتر آشنا شده و به شرایط آنها اشاره خواهیم داشت.

شاهد اجاره نامه کیست؟

یکی از قوانین موجود در زمینه اجاره ملک و انعقاد قرارداد اجاره، وجود شاهد هنگام عقد قرارداد است. در قانون اشاره شده است که زمانی که قرارداد اجاره به صورت کتبی یا شفاهی در حال انعقاد میان طرفین است، بهتر است شاهدانی شاهد این عقد باشند تا بعدا در شرایط مورد نیاز در دادگاه شهادت دهند. در واقع با وجود شاهد قرارداد اجاره، بعدا دادگاه میتواند راحت‌تر اختلافات را بررسی کند و به صدور حکم بپردازد. شاهد اجاره نامه، شخصی است که هنگام عقد قرارداد حضور داشته و زیر آن را امضا می‌نماید. امضای این افراد به این معنا است که از مفاد موجود در قرارداد اجاره آگاهی کامل دارند و در صورت لزوم میتوانند در دادگاه شهادت دهند.

شرایط شاهد قرارداد اجاره

در رابطه با شاهد قرارداد اجاره باید اشاره شود که برای اجاره نامه نیاز به دو شاهد است که شهادت هر شخصی هم در این زمینه قبول نمی‌باشد. در واقع هر کسی نمیتواند به عنوان شاهد انتخاب شود و باید شرایط شاهد را داشته باشد. در رابطه با شرایط شاهد میتوان به ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی استناد کرد. طبق این ماده قانونی: ” در شاهد بلوغ، عقل، عدالت، ایمان و طهارت مولد شرط است. تبصره ۱- عدالت شاهد باید با یکی از طرق شرعی برای دادگاه احراز شود. تبصره ۲- شهادت کسی که نفع شخصی به صورت عین یا منفعت یا حق در دعوی داشته باشد و نیز شهادت کسانی که تکدی را شغل خود قرار دهند پذیرفته نمی‌شود.”

طبق ماده قانونی اشاره شده و دیگر موارد، شرایط شاهد اجاره نامه عبارت است از:

• شاهد قرارداد اجاره باید بالغ باشد و به سن قانونی رسیده باشد. در واقع شاهد نمیتواند یک شخص صغیر یا طفل باشد. طبق قانون دختران در سن 9 سالگی و پسران در سن 15 سالگی به بلوغ می‌رسند.
• شاهد باید از سلامت عقلی کامل برخوردار باشد. این یعنی شاهد نمیتواند مجنون باشد و باید حتما در صحت کامل عقلانی باشد.
• این شخص باید با ایمان باشد و به دین و اصول آن متعهد باشد.
• طهارت مولد یعنی حلال زاده بودن شاهد باید محرز باشد و شک و شبهه‌ای در رابطه با آن وجود نداشته باشد.
• شاهد باید عادل باشد و کاملا بی‌طرف باشد. همچنین حضور این شخص به عنوان شاهد قرارداد اجاره، هیچ منفعتی نباید برای او داشته باشد.
• شاهد اجاره نامه نباید با هیچ یک از طرفین قرارداد اجاره دارای خصومت و اختلافی باشد و از قبل مشکلی میان آنها وجود نداشته باشد. چرا که برخی به خاطر خصومت‌ها و ناراحتی‌های قبلی، به ضرر یکی دیگر از طرفین شهادت می‌دهند.
• شاهد قرارداد اجاره نباید از افراد متکدی، ولگرد و بی‌خانمان باشد.

پس همانطور که مشاهده کردید، شاهد قرارداد اجاره باید دارای یک سری شرایط و خصوصیات باشد تا شهادت او مورد قبول واقع شود. در رابطه با خویشاوند بودن شاهد هم باید اشاره شود که در گذشته شهادت خویشاوندان و نزدیکان از نظر قانونی مورد قبول نبود. اما امروزه این قانون حذف شده و شهادت این دسته از افراد هم پذیرفته می‌شود. با این حال از آنجایی که ممکن است خویشاوندان به نفع هم رای دهند و عدالت را از بین ببرند، بهتر است از خویشاوندان به عنوان شاهد قرارداد اجاره استفاده نشود.

آیا قرارداد بدون شاهد معتبر است؟

در پاسخ به این سوال باید اشاره شود که وجود یا عدم وجود شاهد در قراردادهای اجاره، ارتباطی با اعتبار قرارداد ندارد. در واقع انعقاد قرارداد اجاره بدون وجود شاهد هم معتبر است. اما در صورتی که دو شاهد زیر قرارداد را امضا کنند و شاهد آن باشند، بعدها در صورت بروز اختلاف، میتوان راحت‌تر به رفع آنها پرداخت. بنابراین قرارداد اجاره بدون شاهد هم میتواند منعقد شود و هیچ مشکلی از نظر اعتبار ندارد.

شاهد زن در اجاره نامه

در قانون کشور ما، شرایط شاهد زن با مرد تفاوت دارد. به این معنا که ارزش شاهد زن، نصف مرد است. این یعنی اگر برای یک موضوع نیاز به دو شاهد باشد، دو شاهد زن کافی نیستند. در رابطه با شرایط شاهد زن در اجاره نامه هم به همین صورت است. در واقع ارزش شاهد زن در قرارداد اجاره، نصف مرد است. به جز این موضوع شاهد باید از شرایط دیگری هم برخوردار باشد که از جمله آنها باید عاقل بودن شاهد اشاره کرد. شاهد نباید مجنون باشد و باید از سلامت عقلی کامل برخوردار باشد. همچنین شاهد باید عدالت داشته باشد و مرتکب گناه کبیره نشده باشد.

مرجع حل اختلاف در قراردادهای دارای شاهد و بدون شاهد

یکی از تفاوت‌های مهمی که در رابطه با قراردادهای اجاره دارای شاهد و بدون شاهد وجود دارد، مربوط به مرجع حل اختلاف است. در صورتی که قرارداد اجاره را دو شاهد امضا کرده باشند، برای رسیدگی به دعاوی مربوط به آن میتوان به شورای حل اختلاف مراجعه کرده و در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه رسید. برای مثال اگر قرار باشد برای اخذ حکم تخلیه اقدام شود، میتوان این کار را در کوتاهترین زمان ممکن از طریق شورای حل اختلاف انجام داد.

اما در صورت عدم وجود شاهد در قرارداد اجاره، مراجعه به شورای حل اختلاف امکانپذیر نبوده و افراد باید از تنها راه موجود یعنی مراجعه به دادگاه استفاده کنند. از این رو اگر اجاره نامه فاقد شاهد باشد، باید برای رسیدگی به اختلافات به دادگاه مراجعه کرده و یک پروسه طولانی را برای صدور حکمی چون تخلیه طی کرد. با توجه به این موضوع میتوان به اهمیت وجود شاهد در قرارداد اجاره پی برد.

عقد قرارداد اجاره با یک شاهد

اجاره نامه با یک شاهد، همچون قرارداد اجاره بدون شاهد است. این یعنی اگر برای اجاره نامه خود تنها از یک شاهد استفاده کرده باشید، برای رسیدگی به اختلافات آن باید به دادگاه مراجعه کنید و قادر به حل مشکل از سوی شورای حل اختلاف نخواهید بود. از این رو تعداد شاهد در قرارداد اجاره بسیار مهم است و شاهدان معتبر باید زیر قرارداد را امضا نمایند. همچنین نوشتن اسم و فامیل شاهد در زیر قرارداد اجاره مهم است و باید به این موضوع هم دقت شود.

در رابطه با تعداد شاهدان قرارداد اجاره باید اشاره شود که در اجاره نامه نیاز به شهادت 2 شاهد مرد و یا 2 شاهد زن به همراه 1 مرد است. از این رو اگر قصد داشتید از شهادت زنان برای قرارداد اجاره خود استفاده کنید، باید به حضور یک مرد در کنار دو زن توجه داشته باشید.

آیا برای تمدید اجاره نامه هم نیاز به شاهد است؟

بسیاری از افراد با رسیدن به موعد قرارداد اجاره خود، به تمدید آن می‌پردازند و اجاره نامه را تمدید می‌کنند. حال در این بین برخی از افراد قرارداد اجاره را بدون شاهد تمدید می‌کنند که این امر یک اتفاق بسیار شایع است. اما بهترین کار این است که برای تمدید اجاره نامه هم همچون انعقاد قرارداد اولیه، از وجود شاهد بهره برده و امضای آنها را پای قرارداد داشت. این موضوع هم میتواند در زمان خود بسیار موثر باشد و سبب حل مشکل در کوتاهترین زمان ممکن شود.

جمع بندی

برای قرارداد اجاره نیاز به شاهد است تا در صورت لزوم از شهادت آنها برای حل مشکل استفاده شود. شاهد قرارداد اجاره باید دارای یک سری شرایط باشد که در متن به آنها اشاره کردیم. در حال حاضر شهادت 2 مرد یا شهادت 2 زن به همراه یک مرد برای اجاره نامه نیاز است.